Nie można jednak zaprzeczyć, że utrzymanie współpracy z osobą chorą w zakresie przyjmowania leków jest problematyczne dla lekarza i niejednokrotnie spędza sen z powiek opiekunom pacjenta. Istotną opcję w terapii stanowią leki stosowane w formie iniekcji o przedłużonym uwalnianiu (1-2 razy w miesiącu). Długodziałające leki przeciwpsychotyczne (LAI) pozwalają na poprawę współpracy z personelem medycznym i umożliwiają zmniejszenie niepokoju ze strony najbliższych chorego o to czy stosuje się on do lekarskich zaleceń.
Więcej o nowoczesnych lekach przeciwpsychotycznych na stronie: http://zdrowiepsychiczne.pl/nowoczesne-formy-leczenia
Neuroleptyki nie są pozbawione działań niepożądanych
Leki przeciwpsychotyczne są bardzo skuteczne i powszechnie stosowane w leczeniu schizofrenii, jednak nie są substancjami idealnymi i podobnie jak inne farmakoterapeutyki mogą powodować działania niepożądane.
Najczęstszymi skutkami ubocznymi stosowania neuroleptyków są tak zwane objawy pozapiramidowe (drżenie mięśniowe, wzrost napięcia mięśniowego, spowolnienie ruchowe, czy niepokój ruchowy). Ponadto w trakcie terapii zaobserwować można u niektórych pacjentów: spadki ciśnienia tętniczego, bóle i zawroty głowy, wysychanie śluzówek, zamazane widzenie, zaburzenia rytmu serca, trudności w oddawaniu moczu, nadmierne pragnienie. Rzadko spotykanym, aczkolwiek poważnym powikłaniem są zmiany w obrazie krwi tj. zmniejszenie liczby białych krwinek. Możliwe jest także wystąpienie zaburzeń hormonalnych i metabolicznych zaparć lub biegunek, przyrostu masy ciała, zaburzeń seksualnych, czy nadwrażliwości na światło słoneczne. Przez wzgląd na potencjalne ryzyko wystąpienia powyższych objawów niezbędna jest systematyczna kontrola parametrów stanu zdrowia zarówno przed rozpoczęciem terapii jak i w czasie jej trwania.
Przed rozpoczęciem leczenia
Zanim zostaną zastosowane leki przeciwpsychotyczne, psychiatra musi zebrać dokładny wywiad obejmujący pytania o choroby somatyczne, choroby w rodzinie, palenie przez pacjenta tytoniu oraz używanie innych substancji psychoaktywnych, diety oraz stopnia aktywności fizycznej. Chory powinien być również zbadany przez lekarza, który uwzględni ocenę czynności serca i pomiar ciśnienia tętniczego krwi.
Wśród badań laboratoryjnych zleconych rutynowo przez rozpoczęciem leczenia powinny się znaleźć m.in. morfologia krwi, aktywność transaminazy asparaginowej i alaninowej wraz z bilirubiną (ocena funkcji wątroby), stężenie kreatyniny (parametr prawidłowej pracy nerek), stężenie elektrolitów i poziom cukru we krwi, a także lipidogram. Pacjent powinien mieć również określony wskaźnik BMI oraz dokonany pomiar obwodu talii. Ponadto lekarz może w niektórych przypadkach rozważyć wykonanie badania EKG.
A w czasie terapii...
Podczas leczenia neuroleptykami zaleca się systematyczną kontrolę obejmującą lekarskie badanie fizykalne, pomiar czynności serca oraz ciśnienia tętniczego krwi. W przypadku leków, które mogą indukować zaburzenia rytmu serca, ważna jest również jego kontrola poprzez wykonywanie EKG.
W czasie trwania terapii konieczna jest kontrola wagi ciała i pomiar obwodu talii (neuroleptyki mogą powodować przyrost masy ciała i prowadzić do zaburzeń metabolicznych) oraz systematyczne badania: morfologii, glikemii, lipidogramu, poziomu kreatyniny i elektrolitów oraz parametrów wątrobowych (aktywność transaminaz). Monitorowanie farmakologicznego leczenia przeciwpsychotycznego umożliwia wychwycenie w porę ewentualnych nieprawidłowości i pogłębienie diagnostyki, a co za tym idzie skuteczne rozwiązanie problemu poprzez np. ewentualna korekcję dawkowania leku bądź jego zmianę na inny. Takie postępowanie warunkuje skuteczność terapii przy zachowaniu jej bezpieczeństwa dla chorego.
(MATERIAŁ PR)